ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند

ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند، موضوع امروز مقاله ما در کابل استور است. ترانسفورماتورها یکی از اجزای اصلی سیستم های قدرت الکتریکی هستند که برای تغییر سطوح ولتاژ مختلف کاربرد دارند.
این تجهیزات بر اساس کاربرد، طراحی، ساخت و غیره به چند دسته بندی مختلف تقسیم بندی می شوند. در ادامه  مطلب ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند با تعریف ترانسفورماتور و انواع آن آشنا می شویم. با ما همراه باشید. مقاله مرتبط «مفهوم پایداری سیستم قدرت_انواع پایداری در سیستم قدرت».

ترانسفورماتور چیست؟

ترانسفورماتور یا (Transformer) یک دستگاه الکتریکی کنترل ولتاژ است. از این دستگاه به طور گسترده در توزیع و انتقال توان جریان متناوب استفاده می شود. کار اصلی ترانسفورماتور حفظ تعادل بین برق تولید شده در ولتاژهای بسیار بالا و برق مصرفی در ولتاژهای بسیار پایین است. درواقع دستگاه ترانسفورماتور برای تغییر و بهینه سازی ولتاژ تولیدی نیروگاه ها به سطح ولتاژ سیستم انتقال و توزیع مورد استفاده قرار می گیرد.
اغلب از ترانسفورماتورهای ولتاژ و جریان نیز برای اندازه گیری ولتاژ و جریان های بسیار بزرگ استفاده می شود. ایزوله کردن مدارها، تطبیق امپدانس نیز وظیفه ترانسفورماتور است. ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند.

انواع ترانسفورماتور

ترانسفورماتور در زمینه های مختلفی از جمله شبکه تولید و توزیع برق، انتقال و مصرف انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند. ترانسفورماتورها بر اساس فاکتورهای زیر دسته بندی می شوند:

– محدوده ولتاژ کاری
– محیط مورد استفاده در هسته
– آرایش سیم پیچ
– محل نصب

انواع ترانسفورماتور کدامند؟

1- انواع ترانسفورماتور بر اساس جنس هسته

انواع ترانسفورماتور بر حسب جنس هسته به دو دسته بندی ترانسفورماتور با هسته هوایی و هسته آهنی تقسیم بندی می شود:

ترانسفورماتور با هسته هوایی:

در این نوع از ترانسفورماتور اتصال بین سیم پیچ اولیه و ثانویه از طریق هوا صورت می گیرد. درواقع سیم پیچ بر روی نوار مغناطیسی پیچیده می شود.

ترانسفورماتور با هسته آهنی:

در این نوع از ترانسفورماتور نیز سیم پیچ ها بر روی صفحات آهنی متعددی که بر روی یکدیگر چیده شده اند، پیچیده می شوند. از این طریق یک مسیر پیوند خیلی خوب برای تولید شارژ فراهم می شود.

2- انواع ترانسفورماتور بر اساس تبدیل ولتاژ

ترانسفورماتور بر اساس تبدیل ولتاژ نیز به دو دسته افزاینده و کاهنده تقسیم بندی می شوند:

ترانسفورماتور افزاینده:

در این نوع ترانسفورماتور ولتاژ خروجی ثانویه بیشتر از ولتاژ ورودی است. این دستگاه بین ژنراتور برق و شبکه برق قرار می گیرد.

ترانسفورماتور کاهنده:

از این نوع ترانسفورماتور برای تبدیل منبع تغذیه ولتاژ بالا به خروجی ثانویه ولتاژ پایین استفاده می شود.

3- انواع ترانسفورماتور بر اساس کاربرد

ترانسفورماتور بر اساس کاربرد نیز به چهار دسته تقسیم بندی می شود:

ترانسفورماتور قدرت:

از این نوع ترانسفورماتور برای افزایش و کاهش ولتاژ نیروگاه برق استفاده می شود. این دستگاه برای استفاده در ولتاژ بالا مناسب است.

ترانسفورماتور توزیع:

از این دستگاه برای حمل ولتاژ پایین در خطوط توزیع مصارف خانگی استفاده می شود. نصب این دستگاه بسیار آسان است و با تلفات مغناطیسی کم مشخص می شود.

ترانسفورماتور اندازه گیری:

از ترانسفورماتور اندازه گیری یا ابزار دقیق برای اندازه گیری ولتاژ و جریان بالا استفاده می شود.

ترانسفورماتور حفاظتی:

از ترانسفورماتور حفاظتی یا ایزولاسیون برای حفاظت از قطعات در برابر نوسانات ولتاژ و غیره در مدار الکتریکی استفاده می شود.

4- انواع ترانسفورماتور بر اساس سیم پیچ

ترانسفورماتور بر اساس سیم پیچ نیز به دو دسته زیر تقسیم بندی می شود:

ترانسفورماتور دو سیم پیچه:

این نوع ترانسفورماتور برای هر فاز دو سیم پیچ جداگانه دارد، سیم پیچ اولیه و سیم پیچ ثانویه. سیم پیچ اولیه به منبع متصل می شود و سیم پیچ ثانویه نیز بار را تغذیه می کند. با وجود اینکه این دو سیم پیچ از نظر الکتریکی کاملاً مجزا هستند، ولی تزویج مغناطیسی دارند.

اتو ترانسفورماتور:

سیم پیچ اتو ترانسفورماتور نیز دارای دو سر ثابت و یک سر متغیر است. افزایش و کاهش تعداد دورهای سیم پیچ ثانویه و افزایش و یا کاهش ولتاژ خروجی می توان سر متغیر را جابه جا کرد.

درواقع سیم پیچ ثانویه به صورت الکتریکی به سیم پیچ اولیه وصل شده که با وجود نداشتن هیچ گونه عایق الکتریکی، باعث کاهش شار نشتی مغناطیسی می شود.

5- انواع ترانسفورماتور بر اساس عایق

ترانسفورماتورها بر اساس عایقی که استفاده می کنند نیز به دو دسته خشک و روغنی تقسیم بندی می شوند:

ترانسفورماتور خشک:

این نوع ترانسفورماتور فاقد سیستم خنک کننده مایع است. سیم پیچ این نوع دستگاه توسط رزین اپوکسی پوشانده شده که از نفوذ رطوبت در آن ها محافظت می کند.

ترانسفورماتور روغنی:

در این دستگاه برخلاف ترانسفورماتور خشک از روغن قابل اشتعال برای خنک کاری استفاده می شود. از این ترانسفورماتور در محیط هایی با توان بالا استفاده می شود.

6- انواع ترانسفورماتور بر اساس تعداد فاز

انواع ترانسفورماتور بر اساس تعداد فاز نیز به دو دسته تک فاز و سه فاز تقسیم بندی می شود:

ترانسفورماتور تک فاز:

این نوع ترانسفورماتور دارای دو سیم پیچ، شامل یک سیم پیچ اولیه و یک سیم پیچ ثانویه است که توسط دو ترمینال ورودی در سیم پیچ اولیه و دو ترمینال خروجی در سیم پیچ ثانویه به یکدیگر متصل می شوند. از ترانسفورماتور تک فاز در اجاق مایکروویو، شارژر تلفن همراه استفاده می شود.

ترانسفورماتور سه فاز:

این نوع ترانسفورماتور دارای شش سیم پیچ است که سه تای آن برای سیم پیچ اولیه و سه تای آن هم برای سیم پیچ ثانویه تعریف می شود. ترانسفورماتورهای سه فاز دارای 12 ترمینال (2 ترمینال برای هر فاز) است که برای انتقال و توزیع برق مورد استفاده قرار می گیرند.

7- انواع ترانسفورماتور بر اساس طراحی هسته

ترانسفورماتور بر اساس طراحی هسته نیز به دو نوع هسته ای و زهی تقسیم بندی می شود:

ترانسفورماتور هسته ای:

این نوع ترانسفورماتور دارای دو ساق است که هر سیم پیچ (به صورت جداگانه سیم پیچ اولیه و ثانویه) دارند. درواقع هسته توسط این سیم پیچ ها احاطه شده است.

ترانسفورماتور زهی:

ترانسفورماتور زهی از ورقه هایی به شکل E و I ساخته می شوند. درواقع این نوع ترانسفورماتور به شکل مستطیلی است که هر دو سیم پیچ (اولیه و ثانویه) آن حول ساق مرکزی و بر روی یکدیگر قرار می گیرند. سیم پیچ بخش بزرگتر هسته را احاطه می کند. ترانسفورماتور دانه ای نیز نوعی ترانسفورماتور زهی است، با این تفاوت که به شکل استوانه ای ساخته شده است. ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند.

کاربرد ترانسفورماتورها

به طور کلی یک ترانسفورماتور عملیات زیر را انجام می دهد:

– انتقال انرژی الکتریکی از یک مدار به مداری دیگر
– انتقال توان الکتریکی از طریق القای الکترومغناطیسی
– انتقال توان الکتریکی بدون تغییر فرکانس
– ارتباط دو مدار با القای متقابل

جمع بندی نهایی

ترانسفورماتور چیست؟_ انواع آن کدامند موضوع امروز مقاله ما بود. امیدواریم این مطلب هم مورد توجه شما همراهان عزیز قرار گرفته باشد. در روزهای آینده منتظر مطالب جذاب و آموزشی ما در حوزه برق و الکترونیک باشید. برای ارتباط با کارشناسان ما در مجموعه کابل استور نیز می توانید از طریق همین وب سایت اقدام نمایید.